Për herë të parë në historinë e Jugosllavisë dhe republikave që e pasuan atë, një burrë shteti i bëri homazhe Jozef Stalinit. Gjatë vizitës së delegacionit shtetëror në Moskë, ministri dhe nënkryetari i Qeverisë së Serbisë, Aleksandar Vulin, vendosi kurorë lulesh në varrin e tij në Sheshin e Luleve. Çfarë lloj mesazhi dërgon ai?
Lider i aftë, bartës i modernizimit dhe reformave, luftëtar kundër fashizmit, por edhe diktator i njohur për “spastrime të mëdha”, gulag, miliona viktima.
“Një nga diktatorët më brutalë”
Sipas vlerësimeve të ndryshme, nga 10 deri në më shumë se 20 milionë njerëz vdiqën nën sundimin e tij. Miliona gjithashtu u deportuan ose u zhvendosën.
Bashkimi i Rinisë Komuniste të Jugosllavisë i tha N1 se, duke pasur parasysh modernizimin e Bashkimit Sovjetik dhe luftën antifashiste, një person si Stalini meriton çdo nder. Por ata dyshojnë në përputhjen e Vulin me socializmin.
“Fakti është se, pavarësisht dallimeve të shumta, si Rajhu i Tretë i Hitlerit ashtu edhe Bashkimi Sovjetik i Stalinit ishin shtete totalitare. Stalini, përmes terrorit dhe përmes miliona ndjekjeve penale të njerëzve, vrasjeve, spastrimeve, persekutimeve… në fakt krijoi atë që historianët e quajnë “perandori kampi”, një sistem tiranie, frike, një sistem totalitar kontrolli të plotë,” thotë historiani Milivoj Beshlin për N1.
“Ne jemi pjesërisht trashëgimtarët e vërtetë dhe simbolikë të shtetit dhe shoqërisë jugosllave, të gjithë ne në këtë fushë”. Është një lloj akti i tradhtisë së lartë, sepse Stalini është personalisht përgjegjës për qindra vdekje të ushtarëve dhe rojeve kufitare jugosllave në kufirin me Bashkimin Sovjetik që nga viti 1948”, tha historiani.
Dy motive të Vulin
Por edhe për shkak të armiqësisë së theksuar ndaj Jugosllavisë më vonë, si dhe anëve të errëta të rolit të tij historik, shton Beshlin, zyrtarët nuk e kanë festuar kurrë Stalinin deri më tani.
“Vulin mund të kishte pasur dy motive, një, lavdërimin e Stalinit për trajtimin e kundërshtarëve politikë për shkak të asaj mizorie, dhe së dyti, se ai thjesht donte të tregonte edhe një herë poltergjeizmin dhe nënshtrimin e tij ndaj regjimit të Putinit”, thotë historiani.
Përveç vizitës në varrin e Stalinit, Vulin u takua me kreun e ushtrisë dhe policisë ruse. Ndër të tjera, ai është nën sanksionet amerikane për shkak të lidhjeve të tij me Rusinë dhe është marrës i Urdhrit të Shërbimit Informativ Rus.
