Një zbulim i veçantë është bërë nga arkeologët në vendin ku thuhet se është varrosur Jezusi, në Jerusalem. Dhe vërtet, zbulimi doli në dritë në mënyrën më paradoksale, pasi u gjet nga punëtorët e ndërtimit, të cilët thjesht përmbysën një pllakë guri gjigante të mbuluar me grafite që qëndronte në murin e Kishës së Varrit të Shenjtë.
Në fund të fundit, ky nuk ishte thjesht një gur i madh, por një “thesar” i lashtë, ose më saktë një altar. Ajo ishte zbukuruar me dizajne që përshkruanin shirita, një praktikë romake gjatë Mesjetës dhe shenja të dallueshme që i shtyjnë studiuesit të besojnë se ishte Tryeza e Shenjtë e shenjtëruar në 1149 pas Krishtit.
Ky altar konsiderohet të jetë shkatërruar nga një zjarr në vitin 1808 pas Krishtit. “Për historianët, ky zbulim ka shumë kuptim në shumë mënyra,” tha ekipi i Akademisë Austriake të Shkencave (OeAW) që bëri zbulimin.
Studiuesit vërejnë se është mbresëlënëse që një gjetje me një vlerë kaq të rëndësishme arkeologjike nuk ishte gjetur për një kohë kaq të gjatë, veçanërisht pasi ndodhej në një vend me një fluks të madh turistësh çdo ditë.
Vendi i Kishës së Varrit të Shenjtë është njohur si vendi i kryqëzimit dhe varrosjes së Jezusit dhe merr rreth katër milionë vizitorë çdo vit.
Kisha, e cila tejkalon pothuajse 1645 metra në diametër, u ndërtua në majë të një tempulli romak kushtuar perëndeshës Afërditë në 335 pas Krishtit. Ndërtimi u porosit nga perandori romak Konstandini I dhe gjatë konvertimit, u zbulua një varr që besohet të jetë ai i Jezusit që vdiq pothuajse 300 vjet më parë.
Kisha e Varrit të Shenjtë u sulmua gjatë shekujve, u shkatërrua nga ushtria persiane në vitin 614, pothuajse u shkatërrua në vitin 1009 dhe më pas u përfshi nga flakët gjatë viteve 1800, kur altari besohet të ketë humbur.
Guri, kur u gjet, ishte i mbuluar me mbishkrime në pjesën e përparme të tij, që ndoshta është arsyeja pse ka kaluar pa u vënë re për kaq shumë kohë deri më tani. Megjithatë, dekorimet e pazakonta në anën përballë murit i shtynë studiuesit të arrinin në përfundimin se ishte e ashtuquajtura “Cosmatesque”, një teknikë e veçantë e prodhimit të dekoratave prej mermeri që praktikohej ekskluzivisht nga mjeshtrat e esnafit në Romën papale, të cilët e kaluan këtë aftësi brez pas brezi.
“Një tipar karakteristik i kësaj teknike ishte aftësia e mjeshtrave të saj për të dekoruar sipërfaqe të mëdha me sasi të vogla mermeri të çmuar”, thonë studiuesit.
Veprat e artit kozmateske mendohet se janë dashur nga Papa, aq sa ato janë gjetur rrallë jashtë Romës dhe vetëm një në Westminster Abbey është gjetur jashtë Italisë, raporton Daily Mail.
Kisha e Varrit të Shenjtë po rinovohet vazhdimisht, kjo është arsyeja pse arkeologët po zbulojnë vazhdimisht edhe më shumë thesare.
Në vitin 2016, një ekip konservimi nga Universiteti Teknik Kombëtar i Metz zbuloi një pllakë gëlqerore varri brenda varrit të Jezusit, e cila ishte mbuluar nga shtresa mermeri të paktën që nga viti 1555.
