Aktivisti shqiptaro-amerikan Gary Kokalari i ka shkruar një letër drejtuesit të SPAK, Altin Dumani, ku rendit disa veprime të dyshimta dhe në dukje të qëllimshme nga autoritetet shqiptare gjatë kohës kur kryministër ishte Sali Berisha, me synim fshehjen dhe moszbulimin e autorëve të vrasjes së Kosta Trebickës në 2008, i cili ekspozoi skandalin AEY—një marrëveshje armësh prej 300 milionë dollarësh që përfshinte qeverinë shqiptare dhe kompaninë AEY me bazë në Miami, e cila synonte të mashtronte qeverinë amerikane.
Kokalari nis letrën e tij drejtuar SPAK duke shprehur habinë e tij se si ku institucioni nuk heton me prioritet korrupsinin galopant të Berishës – me përfshirje dhe të Shkëlzen Berishës – që ka shkaktuar dhe vdekje masive, siç ishte Gërdeci, por pretendimet ndaj kryebashkiakut Erion Veliaj me “akuza për shpenzime të tepruara me kartë krediti”.
“Zoti Altin Dumani
Kreu Prokurorisë së Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK)
Tiranë, Shqipëri
Zoti Dumani,
Duhet ta ndërlikojë punën tuaj të jeni i akuzuar për favorizim politik. Megjithatë, shpresoj që të kuptoni pse shumë shqiptarë po ngrejnë shqetësime të tilla. Vazhdoj të jem i hutuar pse çështja ndaj Erion Veliajt-e cila duket se përfshin akuza për shpenzime të tepruara me kartë krediti-po ndiqet me një urgjencë të tillë, ndërkohë që çështja ndaj Sali Berishës, i cili mund të ketë qenë përgjegjës për miliarda dollarë korrupsion, mashtrim dhe abuzim me pushtetin shtetëror, duket se po trajtohet me shumë më pak urgjencë.
Për më tepër, është e pakuptueshme që Sali Berisha u lirua nga arresti shtëpiak për të bërë fushatë për Partinë Demokratike, ndërsa zoti Veliaj po mbahet në një kafaz. Çka e bën këtë edhe më shqetësuese është perceptimi se disa prokurorë aktualë dhe ish-prokurorë janë të ndikuar nga Berisha.
Shpresoj që të biem dakord për një pikë themelore: vrasja është krimi më i rëndë dhe duhet trajtuar me urgjencën më të madhe-veçanërisht kur të dyshuarit e mundshëm mund të përfshijnë zyrtarë të lartë të qeverisë.
Në vitin 2008, Kosta Trebicka ekspozoi skandalin AEY—një marrëveshje armësh prej 300 milionë dollarësh që përfshinte qeverinë shqiptare dhe kompaninë AEY me bazë në Miami, e cila synonte të mashtronte qeverinë amerikane. Në atë kohë, Sali Berisha ishte Kryeministër dhe Fatmir Mediu ishte Ministër i Mbrojtjes. Disa punonjës të AEY-së u dënuan nga Departamenti Amerikan i Drejtësisë, por në Shqipëri nuk u zhvillua asnjë hetim. Qeveria e zotit Berisha në fakt bllokoi çdo përpjekje për hetim të rolit të tij ose të Mediut. Shkëlzen Berisha u përfshi gjithashtu në këtë marrëveshje, siç u zbulua në një bisedë të regjistruar midis Trebickës dhe presidentit të AEY-së, Efraim Diveroli. Në atë regjistrim, Diveroli nënkuptonte se korrupsioni “shkonte më lart deri te Kryeministri dhe djali i tij.
Kosta më dha mua informacion të detajuar për këtë skemë, përfshirë pagesat e transfertave midis AEY-së dhe MEICO-s (një divizion i Ministrisë së Mbrojtjes së Shqipërisë), si dhe Evdin-it, një kompani me bazë në Qipro e drejtuar nga Henri Thomet, një tregtar armësh i njohur i tregut të zi, i sanksionuar nga qeveria amerikane. Unë ia përcolla gjithë këtë informacion gazetës The Neë York Times. Hetimi i tyre i hollësishëm çoi në një artikull në faqen e parë në mars 2008. Gjashtë muaj më vonë, Kosta u gjet i vdekur në një rrugë të largët në jug të Shqipërisë—zyrtarisht u shpall si aksident automobilistik nga qeveria e Berishës.
Kisha qenë në kontakt me Kostën vetëm disa ditë para vdekjes së tij. Më tha se planifikonte të shkonte për gjueti në jug, dhe madje diskutuam që t’i bashkohesha në një udhëtim të ardhshëm për gjueti. Thuhet se edhe të tjerë ishin në dijeni të planeve të tij, dhe regjistrimet e telefonit celular, emailit dhe mesazheve mund të konfirmojnë identitetin e tyre. Siç e dini edhe ju, SPAK ka kapacitetin të aksesojë dhe të shqyrtojë këto komunikime.
Rreth vdekjes së Kostës pati disa rrethana të dyshimta:
Trupi i tij u gjet larg nga makina e tij, me armën e gjahut të vendosur pranë trupit të tij—një skenar i pamundur.
Mjekët ligjorë që dhanë vendimin për vdekjen e Kostës (sipas dokumentit të bashkëngjitur)-përfshirë Dr. Zija Ismailin, aktualisht kandidat për deputet në listën e PD-së-ishin të njohur si bashkëpunëtorë të Sali Berishës. Duhej të ishte kryer një autopsi nga një patolog i pavarur.
Brenda pak ditësh, Kevin Teter, një oficer i Policisë së Shtetit të Virxhinias, u soll në Shqipëri për të hetuar shkakun e vdekjes. Pse pikërisht zoti Teter? Kjo zgjedhje e pazakontë ngre pikëpyetje. Fatmir Mediu njihej për lidhjet e tij me ish-kongresmenin e Virxhinias, Frank Ëolf, i cili mund të ketë ndërmjetësuar ardhjen e Teter-it. SPAK ka autoritetin të hetojë këtë çështje.
Ralph Merrill, një nga të dënuarit për komplotin e AEY-së, punësoi ish-agjentin e FBI-së, Clark Hall, për të hetuar rastin dhe për të mbledhur prova në mbrojtje të tij. Si pjesë e detyrës së tij, Hall intervistoi si mua ashtu edhe Teter-in. Hall arriti në përfundimin se Teter ishte i papërshtatshëm për të hetuar një vrasje të mundshme dhe gjeti se analiza e tij për vendngjarjen dhe mjetin ishte e pasaktë, e dobët dhe e paplotë. Nga sa mbaj mend, kjo mund të ketë qenë udhëtimi i parë jashtë shtetit për zotin Teter, çka shton misterin pse u zgjodh dhe u dërgua në Shqipëri një hetues kaq i papërvojë. Hall, i cili më parë kishte hetuar mafian italiane në Nju Jork për FBI-në, besonte se vdekja e Kostës kishte karakteristikat e një “ekzekutimi në stil mafioz”.
Kosta kishte pretenduar se Mediu dhe Shkëlzen Berisha komplotuan për ta larguar atë nga kontrata për ripaketimin e municionit AK-47 të prodhuar në Kinë, që AEY synonte ta shiste Departamentit Amerikan të Mbrojtjes. Më vonë zbuloi se ripaketimi ishte urdhëruar për të fshehur origjinën e municionit, si pjesë e një skeme për të mashtruar qeverinë amerikane. Pas publikimit të artikullit në Neë York Times, Kosta u bë gjithnjë e më i zëshëm, duke sfiduar ata në pushtet—përfshirë Sali Berishën, Fatmir Mediun dhe aleatët e tyre. Qartësisht, disa individë kishin motive për t’i bërë dëm atij.
Shumica e shqiptarëve nuk besojnë se vdekja e Kostës ishte aksidentale. Nëse nuk ishte, atëherë ekziston një rast i fortë se ai u vra — dhe të dyshuarit mbeten të lirë. Akoma më keq, nëse ishte vrasje, mund të jetë kryer për të heshtur një njeri që kishte zbuluar korrupsion të nivelit të lartë qeveritar.
Asnjë hetim serioz për vdekjen e Kostës nuk është kryer ndonjëherë. Në vend të kësaj, pati një përfundim të nxituar dhe të dyshimtë. Unë e konsideroj këtë një fshehje të së vërtetës. Populli shqiptar dhe familja e Kostës meritojnë të dinë të vërtetën. Nëse kjo ishte një fshehje, atëherë ata që janë përgjegjës duhet të mbahen përgjegjës — nga SPAK”,-shprehet Kokalari.
“Do të isha i lumtur të udhëtoja në Shqipëri me shpenzimet e mia për të ndihmuar në çdo hetim mbi vdekjen e Kostë Trebickës. Mund të ofroj gjithashtu informacion që lidhet me shpërthimin e Gërdecit, mashtrimin e AEY-së, si dhe privatizimet e ARMO-s dhe Albpetrol-it, ku mbi 1 miliard dollarë në asete shtetërore iu dhanë Rezart Taçit — një bashkëpunëtor i ngushtë i Sali Berishës. Siç e dini, Taçi tani është në arrati nga drejtësia për akuza për mashtrim dhe pastrim parash për mafian italiane. Dhe le të mos harrojmë se Sali Berisha nuk është mbajtur kurrë përgjegjës për rreth 2 miliardë dollarë të vjedhura nga shqiptarët gjatë skemave piramidale të vitit 1997.
Sigurisht, më shumë shqiptarë kujdesen për faktin nëse ish-anëtarë të qeverisë së Berishës mund të kenë orkestruar një vrasje për të fshehur një marrëveshje të korruptuar armësh sesa nëse Erion Veliaj ka keqpërdorur një kartë krediti.
Me respekt,
Gary Q. Kokalari
Shqiptarët për një Shqipëri Demokratike”,
